Geschiedenis, aanplant

Deze autochtone rode druif, in het Duits Vernatsch genoemd, in het Italiaans Schiava, heeft een rijke en gevarieerde geschiedenis die nauw verweven is met de wijnbouwtradities van Zuid-Tirol (Alto Adige). Deze druivensoort was immers eeuwenlang de meest verspreide rode wijn in Zuid-Tirol en speelde een cruciale rol in de lokale wijncultuur.

Het Zuid-Tiroolse klimaat en haar rijke en diverse bodemomstandigheden zijn ideaal voor de teelt van deze druif. De naam “Vernatsch” is afgeleid van het Latijnse woord “vernaculus,” wat “inheems” betekent, wat aangeeft hoe diepgeworteld deze druivensoort is in de lokale cultuur.

Vernatsch,van oudsher de dominante druivensoort in Zuid-Tirol, en geliefd om zijn lichte, fruitige wijnen die perfect pasten bij de lokale keuken. Gaandeweg echter, onder druk van de opkomst van internationale cultivars, nam de populariteit van Vernatsch af en daalde het oogstareaal drastisch. Van wel 70% van het druivenareaal terug naar minder dan 10% op een gegeven moment. Anderzijds wordt deze variëteit nu enkel nog geteeld in de wijngaarden waar hij echt uitstekende kwaliteit levert!

Verre van de meest trendy Noord-Italiaanse druivensoort, maar misschien zou de Vernatsch dit label wel mogen krijgen. Ontdek het mee!

Recent is immers een hernieuwde interesse in Vernatsch ontstaan. Innovatieve technieken en een focus op kwaliteit hebben deze traditionele druivensoort gebracht tot een nieuwe generatie Vernatsch-wijnen die zowel traditioneel als modern zijn. Experimenten met houtrijping en andere methoden om de complexiteit en diepte van Vernatsch-wijnen te vergroten, slaan aan bij het publiek.

De meeste Vernatsch is pergola-geteeld, wat betekent dat de druiven worden beschermd tegen zonnebrand en opwarming van de aarde, maar ook dat de oogst met de hand moet gebeuren omdat mechanisatie niet is toegestaan bij dit teeltsysteem.

De fluviatiele zand-/kalk- en kiezelbodem die samen met de roze porfier- en kalkrotsen een unieke conditie creëren van hyperminerale bodems die gemakkelijk draineren, leiden tot heldere en levendige karakteruitingen van Vernatsch.

 

Kenmerken

Vernatsch-wijnen staan bekend om hun lichte body en lage alcoholpercentage, dat hen bijzonder geschikt maakt voor de hedendaagse wijnconsument die op zoek is naar lichtere, meer verfrissende rode wijnen.

Met een uitgesproken fruitig karakter met aroma’s van kersen, rode bessen, en soms subtiele bloemige tonen zoals bergbloemen, viooltjes, balsamico’s. Met zeer milde tannines, wat betekent dat de wijn weinig bitterheid en een zachte en fluwelen toets in de mond heeft.

De meeste Vernatsch-wijnen worden jong op de markt gebracht en zijn vaak vergist in stalen tanks of grote, gebruikte houten vaten die geen extra smaak aan de wijn toevoegen. Dit helpt om de frisse en fruitige kenmerken van de druif te behouden. Sommige producenten experimenteren recentelijk met rijping in kleine houten vaten om de wijn meer diepte en complexiteit te geven.

 

Foodpairing

In Zuid-Tirol is Vernatsch een populaire keuze tijdens het Törggelen, een traditioneel herfstfeest waarbij nieuwe wijn en lokale specialiteiten worden geproefd. De lichte en verfrissende aard van Vernatsch zorgt ervoor dat het een perfecte begeleider is voor de rijke en vette gerechten die tijdens deze festiviteiten worden geserveerd.

Vernatsch wordt vaak gekoeld geserveerd en is een uitstekende keuze als aperitief of zomerwijn. De wijn past goed bij een breed scala aan gerechten, van lichte voorgerechten tot meer complexe hoofdgerechten.

De frisse en fruitige tonen van Vernatsch passen ook goed bij een selectie van antipasti, zoals olijven, artisjokken en gegrilde groenten of vleeswaren zoals salami en ham. Daarnaast is Vernatsch een goede match voor lichte vleesgerechten zoals kip en kalfsvlees en kan het verrassend goed samengaan met visgerechten, vooral witte vis en vette vis zoals zalm.

Kortom, Vernatsch is een veelzijdige en elegante wijn die een breed scala aan gerechten kan begeleiden. Zijn lichte body, fruitige aroma’s en lage alcoholpercentage maken hem een uitstekende keuze voor zowel lichte maaltijden als meer complexe gerechten.

Of het nu gaat om een zomerse picknick of een uitgebreid diner, Vernatsch is een smaakvol alternatief voor zwaardere rode wijnen. Dus zet die BBQ maar aan en de Vernatsch fris. Santé!

 

DOC en appellaties

Aangezien 98% van de wijnen in Alto Adige geproduceerd worden onder DOC certificering, wordt Vernatsch bijna volledig als DOC wijn geproduceerd.

Er zijn vier subappellaties voor Vernatsch en in elke subappellatie moet de variëteit minstens 85% uitmaken van de uiteindelijke blend. Lagrein is vaak het andere bestanddeel, wat de wijnen een donkerdere kleur en meer samentrekkende tannines geeft.

Südtiroler Vernatsch (Alto Adige Schiava)

Dit is een overkoepelende appellation en daarom is het moeilijker om specifieke wijnen te belichten, hoewel wijnen uit Nals en Eppan een meer gestructureerde body lijken te hebben.

Kalterersee/Kalterer (Caldaro of Lago di Caldaro)

Deze wijnen gelegen rond de gelijknamige Kalterer See, zijn over het algemeen erg fruitig, met zachte tannines.

Meraner/Meraner Hügel (Meranese of Meranese di Collina)

De wijnen van deze appellation hebben een donkerdere kleur, hogere zuren en knapperiger fruit.

Sankt Magdalener (Santa Maddalena)

De Vernatsch van de heuvels van Sankt Magdalener geven schoon rood fruit, energie, diepte en kruiden.

Sankt Magdalener is een heuvel op een steenworp afstand van de stad Bozen (Bolzano). Het grootste deel van de Sankt Magdalener wijngaarden is verdeeld over vele wijnboeren die zeer kleine percelen bezitten en hun druiven naar de coöperatieve Kellerei Bozen brengen. Daartegenover staat nog een gans arsenaal aan kleine familiale producenten die hun eigen creaties op de markt zetten.